પુષ્ટિમાર્ગ માં શબ્દો ના અર્થ Pushti Words (Part-3)
પીઢો – પડઘા, પડઘા ભોગ ધરવા
માટે વપરાય છે
અનવસર – રાજભોગ પછી – ઉત્થાપન થતા સુધીનો સમય
અંકુરી – ફણગાવેલા મગ
છાનવું – ગાળવું
વેત્ર – છડી
શિરાના – ઓશિકા ગાલ માશુરીયા
ખુવો – માવાનો લાડુ
અંગીઠી – સગડી
પરનાળો – અપરસમાં નાહવા જળ માટે જ્યાં ઉંચેથી
પાણી પડે છે
શંખોદક – રાજભોગ–ઉત્સવ ભોગ વખતે શંખમાં જળ લઈ
ભોગ ધરેલ સામગ્રી પર છીડકવું
દુલઇ – બેવડા પડવાળી ઓઢવાની ચાદર
હાંડાની સામગ્રી – ખીર
ચોક પૂરવો – હળદર, કંકુથી
સાથિયા કરવા
બંધનવાર – તોરણ
તિબારી – ઓસરી
જગમોહન – મંદિરના અંદરના ચોકનો બહારનો ભાગ
તાળા મંગલ કરવા – તાળા વાસવાં
મુહ બંધન – સેવામાં મોં પર બાંધવાનું વસ્ત્ર
પિછવાઈ – શ્રીઠાકોરજીના સિંહાસન પાછળની દિવાલ પર
લટકાવતો પડદો
પોતનું કરવું – સામગ્રી કે પ્રસાદ જ્યાં
પધરાવ્યો હોય ત્યાં જળ કે ગોબરથી કરવામાં આવતી શુદ્ધિ
અચવન કરાવવું – ભોગ આરોગ્યા પછી જળથી આચમન
કરાવવું
ગોપી વલ્લભ ભોગ – શૃંગાર ભોગ પછી આવતો ભોગ
સાંઝી – ભાદરવા વદમાં જમીન પર યા જલ પર રંગ
પુષ્પ ઇત્યાદિથી બનાવવામાં આવતી રંગોળી
મુખ્યાજી – સેવામાં મુખ્ય સેવક
ભીતરિયા – સેવામાં સખડીની રસોઈ કરનાર સેવક
બાલભોગિયા – બાલભોગની, અનસખડીની સામગ્રી સિદ્ધ કરનાર સેવક
દૂધ ધરિયા – દૂધ ઘરની સામગ્રી સિદ્ધ કરનાર સેવક
જલ ધરિયા – જળ ભરવા આદિની સેવા કરનાર સેવક
પરિચારક – સેવામાં સહાયરૂપ થનાર
ટેરો આવવો – દર્શન થઈ જવા, દર્શન બંધ થતા પડદો પડવો
અવેર થવી – મોડું થવું
ખાસા કરવું – શ્રીઠાકોરજીને લાયક શુદ્ધ પવિત્ર
કરવા જળથી ધોવું
ભાવના કરવી – જે પ્રત્યક્ષ ન હોય તે મનથી
પ્રત્યક્ષ છે તેવો ભાવ કરવો
પેંડો બિછાવવો – સિંહાસનથી શય્યા સુધી ગાદી
બિછાવવી
પટવસ્ત્ર – રેશમી વસ્ત્ર
પનો – મીશ્રી, એલાઈચી, ગુલાબજળ આદિવાળું શીતલ જળ
દૂસરા ભોગ – શયન ભોગ સર્યા પછીનો દૂધનો ભોગ
મહાભોગ – જન્માષ્ટમીની રાત્રિએ જન્મના દર્શન પછી
આવતો ભોગ
દૂના – પડિયા
છાક – વનભોજન
ટોકરી – શાક-સામગ્રી
અધિકની – વધારાની
બુહારી-સોહની – સાવરણી
સમાણી – ચપ્પુ
સિદ્ધ કરવા – સમારવા
ખાસાજળ – અપરસ અથવા શ્રીની સેવામાં કામ લાગે
તેવું પવિત્ર જળ
સોહતું જળ – બહુ ગરમ કે ઠંડુ ન હોય તેવું જળ
અભ્યંગ – આમળાં અને ચંદનથી ધોળી ને સ્નાન કરવવું
તે
ઉબટન – અત્તર કુલેલ શ્રીઅંગને ચોળવું
ટિપ્પણીઓ
ટિપ્પણી પોસ્ટ કરો